کارشناسان می گویند، بیش از یک سوم یخ تاق های قطب جنوب با ادامه روند گرم شدن کره زمین و افزایش تغییرات اقلیمی در معرض خطر شکستن و فروپاشی هستند که می تواند عوارض فراوانی به دنبال داشته باشد.
به گزارش عاشق وب به نقل از ایسنا و به نقل از اسپیس، دانشمندان دانشگاه “ردینگ” در یک مطالعه جدید دریافتند که با ادامه تغییرات آب و هوایی و اقلیمی، اگر دمای کره زمین به ۴ درجه سانتی گراد بالاتر از سطح قبل از انقلاب صنعتی برسد، حدود ۵۰۰ هزار کیلومتر مربع از یخ تاق های قطب جنوب امکان دارد به دریا فرو بریزند.
طبق گفته محققان، یخ تاق ها صفحات یخی شناور دائمی متصل به خط ساحلی هستند و فروریختن آنها می تواند سطح جهانی دریاها را به میزان قابل توجهی بالا ببرد.
یخ تاق(Ice shelf) که در فارسی سکوی یخی، یخ رف، یخ سکو، یخ پشته و تاقچه یخی هم نامیده می شود، بستری ضخیم و شناور از یخ است و جایی که یخچال های طبیعی یا یخسارها به سمت کناره ها یا سطحِ اقیانوس جریان یابند، شکل می گیرد. به بیان دیگر یخ تاق ها لایه های افقی بزرگی از یخ هستند که از یک سو با یخچال های روی خشکی پیوند داشته و از طرفی دیگر به دریا راه دارند.
یخ تاق ها تنها در جنوبگان، گرینلند و کانادا یافت می شوند. به دنبال گرم شدن زمین بین سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۸، در حدود ۱۵۰۰ میلیارد تن از تاقچه های یخی گرینلند از میان رفته که این برابر افزایش میانگین سالانه ۰٫۴۶ میلی متر به ارتفاع آب دریاهاست.
“الا گیلبرت” نویسنده اصلی این مطالعه و دانشمند گروه هواشناسی دانشگاه “ردینگ” اظهار داشت: یخ تاق ها حائل های مهمی هستند که مانع از سقوط یخچال های طبیعی به اقیانوس می شوند و از افزایش خطرناک سطح دریا جلوگیری می کنند. چون که هنگامی که آنها فرو بریزند، اجازه می دهد مقدار غیر قابل تصوری آب از یخچال ها به دریا بریزد.
هر تابستان در جنوبگان، یخ های سطح یخ تاق ها ذوب می شود و آب حاصل به داخل برف ها می رود و باردیگر یخ می زنند. اما طی سالها با ذوب شدن یخ های بیشتر از میزان بارش برف، این آب در پایان بر روی سطح یخ تاق جمع می شود و به درون شکاف های آن می ریزد و با منجمد شدن، شکاف ها را تا زمانی که یخ تاق فروبپاشد، رشد می دهد. این اتفاق دقیقا برای یخ تاق معروف به “لارسن بی”(Larsen B) در سال ۲۰۰۲ صورت گرفت و در این مطالعه جدید محققان یخ تاق “لارسن سی” را در معرض خطر فروپاشی در دمای گرم تر شناسایی نمودند.
در این مطالعه محققان از فناوری مدل سازی منطقه ای با وضوح بالا برای پیشبینی چگونگی تاثیر ذوب شدن یخ و روان شدن آب بر پایداری یخ تاق با گذشت زمان و در دماهای مختلف جهانی استفاده کردند. آنها صدمه پذیری یخ تاق ها را در دمای جهانی ۱.۵ درجه سانتیگراد، دو درجه سانتیگراد و چهار درجه سانتی گراد بالاتر از سطح پیش از انقلاب صنعتی که سه سناریویی هستند که در این قرن حاضر همه آنها امکان پذیر هستند، مدل سازی کردند.
“گیلبرت” اظهار داشت: ما می دانیم که وقتی یخ ذوب شده روی سطح یخ تاق ها جمع می شود، می تواند سبب شکسته شدن و فروپاشی آنها شود. تحقیقات قبلی تصویر بزرگ تری را از نظر پیشبینی کاهش یخ تاق های قطب جنوب به ما عرضه کرده است، اما در مطالعه جدید ما برای پر کردن دقیق تر شکاف های اطلاعاتی و عرضه پیشبینی دقیق تر از جدید ترین تکنیک های مدل سازی استفاده شده است.
وی ادامه داد: اگر بخواهیم از بدترین عواقب تغییر اقلیم همچون بالا آمدن سطح دریاها جلوگیری نماییم، این یافته ها اهمیت کنترل دمای کره زمین را همانطور که در توافقنامه پاریس آمده است، برجسته می کند.
توافق نامه پاریس یک معاهده بین المللی است که در سال ۲۰۱۶ به امضا رسید و در کنوانسیون سازمان ملل متحد برای تغییرات آب و هوایی منعقد شد. برپایه این توافقنامه، کشورها متعهد شده اند که تلاش کنند افزایش دمای کره زمین را به ۳.۶ درجه فارنهایت(دو درجه سانتی گراد) یا ترجیحاً ۲.۷ درجه فارنهایت(۱.۵ درجه سانتیگراد) بالاتر از سطح پیش از انقلاب صنعتی محدود کنند.
دانشمندان مدتی است که نگران ادامه اثرات گرم شدن کره زمین برای یخ تاق های شناور هستند.
“پاول کاتلر” مدیر برنامه بخش علوم قطب جنوب بنیاد علوم ملی آمریکا در یک وبینار زنده اظهار داشت: یخ تاق های شناور در اطراف سواحل قطب جنوب وضع نگران کننده ای دارند. آنها همراه با اقیانوس در حال تغییر هستند. ازاین رو اگر یکپارچگی یخ تاق ها از دست برود، یخ بیشتری در اقیانوس آزاد می شود و سبب می شود سطح دریا حتی بیشتر از این افزایش یابد.
افزایش سطح دریاها می تواند اثرات خطرناکی همچون طغیان شدید در سواحل، فرسایش مخرب و موارد دیگر داشته باشد.
علاوه بر این، “کاتلر” اضافه کرد: با از بین رفتن یخچال ها، در واقع کشش گرانشی آنها هم از دست می رود. ازاین رو وقتی غرب جنوبگان از دست برود، نیروی کشش گرانشی آن به سمت ایالات متحده از دست می رود و در واقع، بخشی از افزایش سطح دریا که در ایالات متحده می بینیم در ارتباط با از دست رفتن یخ و در اثر جاذبه غیر مستقیم آن است.
“گیلبرت” اظهار داشت: محدود کردن و کنترل گرمایش زمین فقط برای قطب جنوب مفید نیست، بلکه حفظ یخ تاق ها به معنای افزایش کمتر سطح جهانی دریاها است و این برای همه ما خوب خواهد بود.
این مطالعه در مجله Geophysical Research Letters انتشار یافته است.
منبع: عاشق وب
