عاشق وب: بگفته معاون وزیر ارتباطات در ۱۰ روز قطعی اینترنت چند چیز مشخص شد؛ یکی از موارد این بود که بسیاری از سرویس هایی که تا پیش از آن ادعا می شد کار نمی کنند، همگی به فعالیت خود ادامه دادند و بدون معضل، پایداری مشخصی داشتند. اما در برخی از جنبه ها همچون موتور جست وجوگر ضعف بسیار بالایی شاهد بودیم و باید شرایط را بازنگری نماییم و گاهی در بعضی از سیاست های کلی هم تشکیک نماییم.
امیر ناظمی – رئیس سازمان فناری اطلاعات – در پاسخ به سوال ایسنا درباره وضعیت فعلی جویشگرهای بومی اظهار داشت: پروژه جویشگرها از سال ۱۳۸۹ در وزارت ارتباطات با همکاری دو نهاد شروع شد. جویشگر یوز متعلق به گروهی است که در دانشگاه امام حسین(ع) هستند و مجموعه سپاه باید درباره ادامه فعالیت آن تصمیم گیری کند. اگر این پروژه هم به بخش خصوصی واگذار می شد و رقابت به وجود آمده بود، بجای کمک های مستمر مالی، احیانا با نتایج بهتری روبه رو بودیم.
وی افزود: حوزه جست وجوگر یک حوزه کسب وکار است و شرکت هایی هم می توانند در آن فعالیت کنند، حوزه های جذابی هم در بخش جویشگر وجود دارد. یک حوزه کودکان است که در اغلب کشورهای دنیا سرویس ارزش افزوده سرچ کودکان اضافه می شود و بازار کسب وکار جدی است و می تواند برای ایران هم همچنین باشد و توسط شهروندان ایرانی که یک موتور جست وجوی کودک داشته باشند که بتواند با دید آموزشی به کودکشان کمک نماید، مورد استقبال قرار بگیرند. کمااینکه نمونه های خارجی هم خصوصا زمانی که همراه می شود با سیستم های کنترل والدین که کارآمدتر است.
رییس سازمان فناوری اطلاعات حوزه انتشارات کتاب و مقالات فارسی را بخش دوم دانست و اظهار داشت: اینجا هم یک بازار جدی وجود دارد و اگر دولت دخالت نکند و فقط تسهیل گر باشد و برای همه یکسان رفتار کند و و نه فقط برای نهادهای خاص، این بخش هم حوزه جذابی برای فعالیت خواهد بود. حوزه سوم هم جست وجو در بین خود سایت های ایرانی است، خصوصا برای خدمات دولتی که می تواند جهت استفاده از خدمات مورد استفاده قرار گیرد.
ناظمی با بیان این که بازارهای خاص برای موتورهای جست وجو سوژه جالبی است، اضافه کرد: تصمیم گیری برای ادامه این راه توسط نهادهایی است که قسمتی از این ماجرا هستند و باید هرچه سریع تر تصمیم بگیرند. ما بعنوان سازمان فناوری اطلاعات دوست داریم که این حوزه بوسیله خودش رشد پیدا کند، نه بوسیله محدودسازی، مداخله مستقیم و یا انتخاب برخی از بازیگران و حذف بازیگران دیگر. اگر این خاصیت ها را نداشته باشد، برای ما اولویت حساب می شود که به آن وارد شویم.
وی که امروز در حاشیه جلسه خبری و امضای تفاهم نامه با سازمان نظام صنفی کامپیوتری صحبت می کرد، با بیان این که جویشگرها تسهیلات خاص دولتی دریافت نکردند، اظهار داشت: در ۱۰ روز قطعی اینترنت چند چیز مشخص شد. یکی از موارد این بود که بسیاری از سرویس هایی که تا پیش از آن ادعا می شد کار نمی کنند، همگی به فعالیت خود ادامه دادند و معضلی هم نداشته و پایداری مشخصی داشتند. اما در برخی از جنبه ها همچون موتور جست وجوگر ضعف بسیار بالایی شاهد بودیم که قاعدتا برمبنای همین ضعف باید شرایط را بازنگری نماییم و گاهی در بعضی از سیاست های کلی هم تشکیک نماییم.
رییس سازمان فناوری اطلاعات با اشاره به اینکه بزرگترین مانع توسعه یک سرویس بومی نبودن رقیب قدرتمند و مداخله دولت و جلوگیری از ایجاد بازار است، اظهار داشت: تصمیم گیری برای ادامه فعالیت جویشگرها توسط نهادهایی است که قسمتی از این ماجرا هستند و باید هرچه سریع تر تصمیم بگیرند.
مشکل پیام رسان ها، اعتماد کاربران و توان فنی است
ناظمی در پاسخ به مشکلات پیام رسان های بومی بیان کرد: فراهم بودن زیرساخت ملی با زیرساختی که شرکت ها از آن استفاده می نمایند، با هم متفاوت است. با وجود همه تلخی هایی که در مدت قطعی اینترنت وجود داشت، یک سوژه مشخص شد و این که بسیاری از اپلیکیشن ها مانند تاکسی های اینترنتی و مسیریاب فعالیت خودرا انجام می دادند و مشکلی هم نداشتند، بدین سبب اگر امروز مشکلی وجود دارد که اپلیکیشنی نمی تواند پاسخگوی نیاز شهروندان باشد، باید آنرا در دو نقطه جست وجو کرد.
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات افزود: یکی میزان اعتماد مردم که تمایل ندارند از پیام رسان داخلی که با محدودسازی حق انتخاب جلوی رویشان گذاشته شده، استفاده کنند و دیگر توان فنی اپلیکیشن ها. بین اپلیکیشن های موجود هم تفاوت را می بینید؛ آن هایی که توانمندتر هستند، بیشتر می توانند کاربر بگیرند و آن هایی که توانمند نیستند را به زور هم نمی توان مجبور کرد که از اپلیکیشنی استفاده کنند.
وی با بیان این که کسی که ناموفق است می خواهد برای ناکامی های خودش به دنبال مقصر باشد، اضافه کرد: اما با مقایسه می توان دریافت که مسیریاب ها که بدون محدودسازی و بدون فیلتر رقیب خارجی موفق شدند، با پیام رسانی که با محدودسازی و اجبار شهروند همراه بوده، چه تفاوتی دارند. کما این که شاهدیم پس از اتصال اینترنت، خیلی از اپلیکیشن های بومی مانند مسیریاب ها همچنان مورد استفاده قرار می گیرند، اما پیام رسان ها حذف شدند.
رئیس سازمان فناوری اطلاعات اشاره کرد: این یک آگهی جدی به سیاست گذاری موجود است که فکر می کنند با اجبار و سیاست گذاری حق انتخاب، می توان یک کالای ایرانی را جایگزین مصرف کرد، درحالی که اگر دولت و حاکمیت مداخله ای در بازار نکند، کالایی که کیفیت بهتری ارائه می دهد، به مرور زمان جایگزین می گردد. در حوزه پیام رسان ها هم معتقدیم نباید مداخله نماییم تا آنها برمبنای کیفیت بتوانند جایگزینی برای سرویس های خارجی شوند.
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در پاسخ به مشکلات مالی پیام رسان ها بیان کرد: قرار نیست دولت تمامی هزینه های این شرکت ها را پرداخت کند، مشکلات مالی را همه دارند و در یک بازار رقابت می کنند و اینکه بخواهیم به بازیگری که مورد علاقه مان باشد پول بدهیم، دیگر خصوصی محسوب نمی گردد. دولت باید تنها نقش تسهیلگر را داشته باشد، نه اینکه هزینه پرسنل و اشتباهات دیگران را پرداخت کند.
به بهانه واژه ملی و بومی، از شکل گیری بازار دریغ کردیم
ناظمی با بیان این که بزرگترین مانع توسعه یک سرویس بومی نبودن رقیب قدرتمند و مداخله دولت و جلوگیری از ایجاد بازار است، اظهار داشت: گاهی ما به بهانه واژه ملی و بومی، امنیت و مانند این ها، آنچه دریغ کردیم این بوده که نگذاشتیم بازار شکل بگیرد و رقابت ایجاد شود. شاهدیم جایی که رقابت بوده، کسب وکارها بدون چالش به فعالیت ادامه دادند. دو سال پیش هیچ مسیریاب ایرانی وجود نداشت، اما حالا کار می کنند. شاید دلیل اصلی را باید در این ببینیم که چه تفاوتی در سیاست ما در قبال اینها وجود دارد. چون همه اینها با عنایت به سند تبیین الزامات شبکه ملی، جزو خدمات پایه بودند.
وی با بیان این که باید به دور از حساسیت ها سوژه را تحلیل علمی کرد، اظهار داشت: باید دید تفاوت سیاستی که برای رشد پیام رسان گذاشته شد، چه تفاوتی با سیاستی داشت که برای رشد نقشه گذاشته شد. شاید این تفاوت ها سبب شده یکی از آنها بتواند کار کند و دیگری نتواند. تفاوتش این است که در پیام رسان به زور خواستیم مردم را سوق دهیم و حق انتخاب مردم را با قطع کردن پیام رسان خارجی محدود کردیم، اما در نقشه این اتفاق نیفتاده است.
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات افزود: اگر نیروی انتظامی خیلی مدافع این است که پیام رسان بومی وجود داشته باشد، چرا خدمات مربوط به دولت الکترونیک خودش را نمی دهد به پیام رسان ها؟ اگر می خواهیم این ابزار رشد کنند، باید یک مزیت رقابتی ایجاد نماییم. مزیت رقابتی پول دادن و سرور دادن نیست، اتفاق این عین مداخله در بازار است؛ برای ایجاد مزیت باید داده ای که داریم را آزاد نماییم اما این کار را انجام نمی دهیم.
رییس سازمان فناوری اطلاعات اشاره کرد: مقایسه دو سرویس که در این عرصه که در این سالها رشد کرده، یعنی پردازش ابری و نقشه را مقایسه کنید با پیام رسان و موتور جست وجو، وضعیت را روشن می کند. اگر ایران و کسب وکارهای ایرانی برایمان مهم هستند، باید از گذشته درس بگیریم و بدون جهت گیری اهتمام نماییم رفتارمان را تصحیح نماییم تا درخواستمان باردیگر تبدیل به سیاست اشتباه نشود.
تهیه خدمات و محتوا از ابتدا برعهده وزارت ارتباطات نبود
ناظمی در پاسخ به میزان تحقق شبکه ملی اطلاعات اظهار نمود: برمبنای دید ما، شبکه ملی اطلاعات در سه لایه زیرساخت، خدمات و محتوا تعریف شده است؛ ممکنست زیرساخت لازم موجود باشد اما محتوایی نباشد که مردم استفاده کنند و در مقابل اگر محتوای جذاب وجود داشته باشد، مشخص می شود که آیا مردم تمایل دارند یا خیر و زیرساخت تا چه اندازه مورد استفاده قرار می گیرد. طبق مصوبات نهادهای سیاست گذار عالی کشور، تهیه زیرساخت برعهده وزارت ارتباطات بود و خدمات و محتوا نبود.
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات افزود: در حوزه زیرساخت حالا نتیجه و تجربه ملموس وجود دارد که نشان میدهد در حال فعالیت است، تجربه ای که البته در اتفاق ناخوشایند قطعی اینترنت به دست آمد. از طرفی دستور جدیدی به ما ابلاغ گردیده که برنامه ریزی توسعه شبکه ملی اطلاعات در لایه خدمات را هم ارائه دهیم. شاید یکی از دلایلی که این مساله بر عهده ما گذاشته شده، این است که کسانی که متولی لایه خدمات و محتوا بودند، نتوانستند به نحو متناسب این کار را انجام دهند.
وی با بیان این که برنامه لایه خدمات در دو بخش پایه و کسب وکار، ظرف سه هفته آینده اعلام می شود، اضافه کرد: این برنامه ملاحظاتی دارد؛ همچون این که شبکه ملی اطلاعات مکمل اینترنت است، رقیب و جایگزین اینترنت نیست و نمی تواند باشد. شبکه ملی اطلاعات شبکه ای است که به رفاه شهروندان برای ارائه سرویس بهتر کمک می نماید و مقرون به صرفه تر است و زمانی برای شهروندان معنا دارد که بتوانند از آن سرویس بگیرند مثل تماشای فیلمی که رقیب صداوسیماست. ما با این دیدگاه برنامه لایه خدمات را ارائه می دهیم تا اگر تغییراتی هم صورت گرفت، شفافیت داشته باشد و مردم بدانند چه پیشنهادی داده شده است.
ضدبدافزار پادویش، حمله سایبری را شناسایی کرد
ناظمی با اشاره به حمله سایبری چند روز پیش بیان کرد: در این حمله بدافزاری شناسایی شده که در سازمان های دولتی فعال بوده و از نوع APT27 بوده است. این که آیا عامدانه بوده و به صورت سازمان یافته توسط دولت یا حکومتی اعمال شده، معین نمی باشد اما حمله گسترده ای صورت گرفته بود. هم اکنون اطلاعات بیشتری نمی توان در مورد این حمله سایبری منتشر نمود و نیازمند این هستیم که داده های بیشتری را درباب آن جمع آوری نماییم، برای اینکه شاید افشای اطلاعات مانع این باشد که بخواهیم ابعاد آنرا شناسایی نماییم.
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با اشاره به استفاده از ضدبدافزار پادویش بیان کرد: در جریان این حمله، از یک سری ابزارها استفاده کردیم که قبل از این هم مورد استفاده قرار گرفته بودند، همچون پادویش که بعنوان ابزار شناسایی بدافزارها در سازمان های دولتی استفاده می شود و یکی از اجزای مهم سپر سایبری دژفاست و در این ماجرا نشان داد که می تواند ابزار کمکی خیلی خوبی برای شناسایی بدافزار و کنترل حملات سایبری باشد.
وی در پاسخ به سوالی در خصوص وضعیت سیستم عامل اندروید بومی بیان کرد: اشتباه کاربرد واژه بومی و ملی برای موضوعات زیاد موجب نوعی دلزدگی جامعه شده از این واژه ها شده است. سیستم عامل اندروید بومی درحقیقت، یک سیستم عامل متناسب سازی شده با خاصیت های مورد استفاده جامعه از نسخه متن باز اندروید است؛ مدلی که حدودا در همه کشورهای دنیا از آن استفاده می شود. این که بنا به نیاز، یک نسخه متناسب سازی شده مورد استفاده قرار گیرد. یکی از دلیلهای آن این است که پدیده قفل شدگی کاربر در یک نرم افزار تجاری اتفاق نیفتد.
رئیس سازمان فناوری اطلاعات با ذکر مثالی از این که در آمریکا از نسخه متناسب سازی شده متن باز لینوکس در مدارس استفاده می شود، اضافه کرد: این سیستم عامل قرار نیست جایگزین انتخاب آزاد شهروندان جهت استفاده از سیستم عامل اندروید باشد. این سیستم عامل حالا در چندین نسخه موبایلی شرکت ها به صورت آزمایشی نصب می شود که ببینند تا چه اندازه مورد نیاز کاربران است چون این نرم افزارها قرار نیست مورد استفاده همه مردم باشد، بلکه می تواند برای قسمتی از کاربران کارآمد باشد.
منبع: عاشق وب
