عاشق وب: چند سالی است که مبحث شهر الکترونیک در ایران در میان محافل تخصصی مطرح میگردد و طرفداران زیادی باز به خود جلب کرده است، در این بین نکته مهم تعریف درست از الکترونیک سازی شهر و خدماتی است که می توان با آن در زندگی روزمره مردم تاثیر مطلوب و مناسب داشت.
مفهوم خدمات الکترونیک ترکیب ساده ای از واژه های خدمات و الکترونیک نیست؛ در حقیقت خدمات الکترونیک دارای بار معنایی خاصی است که شامل تعامل بین نمایش دهنده خدمت و مشتری توسط اینترنت است، خدماتی که بدون دخالت و کمک مستقیم عامل انسانی صورت می گیرند.
یکی از دلایل مهم برنامه ریزی شهرداری ها برای الکترونیک سازی خدمات شهری، کاهش هزینه ها و تثبیت درآمد شهری است که به سبب کاهش حضور مردم در محدوده شهری به دست می آید. هر چقدر مردم برای فعالیت های روزانه نیاز کمتری به حضور در شهر داشته باشند به همان میزان مشکلات محیط زیستی، فرسودگی ساختارهای عمرانی شهری، حجم ترافیک و هزینه های تامین سوخت رفت و آمدهای شهری باز کاسته می شود.
۲۴ ساعته بودن نمایش خدمات؛ دسترسی مردم به اینترنت همگانی و کاهش هزینه های مربوط به حضور فیزیکی شهروندان می تواند سود سرشاری را در تثبیت منابع درآمدی شهری عاید شهرداری ها و نهادهای دولتی کند. از طرفی مردم باز وقتی با هزینه های کمتری می توانند استفاده بیشتر از خدمات الکترونیک شهری داشته باشند یقینا در الکترونیک شدن خدمات شهری مشارکت می کنند.
* مزایای بیشمار الکترونیک سازی خدمات شهری
در این بین بعضی از کارشناسان معتقدند که الکترونیک سازی خدمات شهری سبب کاهش قطعی هزینه ها میگردد اما نمی توان آنرا معیاری برای کاهش حضور مردم در نقاط مختلف شهر دانست.
احسان وهاب زاده گردرودباری، کارشناس امور شهری، کاهش هزینه های تردد شهری، افزایش سرمایه گذاری در نتیجه گسترش ارتباطات جهانی، صرفه جویی در مصرف سوخت های محدود، تسهیل انجام امور اقتصادی خدمات را از مزایای شهرهای الکترونیک برشمرد و اشاره کرد: کاهش زمان اتلاف شده شهروندان در ترافیک، عرضه بهتر خدمات، توزیع عادلانه تر امکانات، کاهش آلودگی محیط زیست، افزایش اشتغال و بهبود مدیریت پایدار شهری از دیگر خاصیت های اقتصادی شهر الکترونیکی است.
وی در مورد مزایای اجتماعی و فرهنگی احداث شهر الکترونیک تصریح کرد: اطلاع سانی سریع، انتشار نشریات الکترونیکی برای شهروندان، آموزش مجازی، احداث کتابخانه دیجیتالی و افزایش سواد مجازی از خاصیت های جدایی ناپذیر شهر الکترونیک است که به افزایش رفاه و ارتقای فرهنگ شهر نشینی کمک می نماید.
وهاب زاده اضافه کرد: فراهم آوردن خدمات اینترنتی با کیفیت و سرعت بالا برای شهروندان، بهبود کیفیت زندگی مردم با تسهیل فعالیت های شهری و بهبود اوضاع اقتصادی شهر، یک مرحله ای کردن نمایش خدمات به شهروندان، کاهش آلودگی هوا با کاهش ترافیک شهری، تسریع در برطرف شدن مشکلات به وجود آمده در شهر با احداث ارتباط مستقیم بین مسئولان با شهروندان، صرفه جویی در وقت و انرژی از راه کاهش جابه جایی در اثر الکترونیکی شدن فعالیت ها، پیشگیری از سرمایه گذاری بیشتر بر روی روش های قدیمی اداره شهر، افزایش نظم و کاهش فساد اداری و کارآفرینی برای بخش کثیری از جوانان در سطح شهر از دیگر مزایای احداث شهر الکترونیک است.
* ورود ساری به الکترونیک سازی خدمات شهری
تابحال در شهرهای مختلف برخی ابعاد الکترونیک سازی فعالیت های روزانه مردم رنگ واقعی به خود گرفته است برای مثال شهرداری ساری مبادرت به نمایش کارت هوشمند شهروندی کرده که یکی از خدمات آن پرداخت کرایه تاکسی های درون شهری است. این مهم توسط مردم ساری باز مورد استقبال قرار گرفت و عده زیادی مبادرت به خریداری کارت هوشمند شهروند با نام ساری کارت کرده اند. هر چند توسعه این موفقیت نیازمند استمرار در تبلیغ و فرهنگ سازی است.
نکته قابل تامل در موفقیت الکترونیک سازی شهرها باز فرهنگ سازی این مقوله است. اگر مردم علاقه ای به استفاده از خدمات الکترونیک نشان ندهند یقینا این مهم بی مدلول خواهد بود چونکه بهره بردار اصلی خدمات الکترونیک شهری مردم هستند از این رو توسعه خدمات الکترونیک شهری نیازمند فرهنگ سازی است که با برنامه ریزی و بسته های فرهنگی طولانی مدت میسر خواهد شد.
عده ای از کارشناسان باز معتقدند که الکترونیک سازی خدمات شهری سبب تزریق تدریجی افسردگی در میان جوامع شهری خواهد شد.
کوروش رضاپور، محقق و پژوهشگر اقتصاد شهری شهر الکترونیک را نمادی از زندگی مدرن دانست و اشاره کرد: زندگی مدرن باز مشکلات خاص خودرا به همراه دارد، بیماری هایی که با نام بیماری های تمدن شناخته شده اند در این شهرها بیشتر دیده می شوند.
این پژوهشگر در ادامه اشاره کرد: مشکلات عاطفی و افسردگی، یکی دیگر از معایب این شهر بوده، چونکه برخوردها، دید و بازدیدها و روابط انسانی، مجازی سازی میگردد و شادابی را از کاربران آن می گیرد. وابستگی بالا به تکنولوژی باز یک مشکل بزرگ این نوع زندگی است. اگر زیرساخت گرفتار مشکل شود به شکلی تمام امور زندگی مختل می شود، هزینه بالا برای پیاده سازی این نوع شهرها یکی دیگر از معایب آن به حساب می آید.
به گزارش عاشق وب به نقل از ایسنا، هر چند هر طرحی در محدوده خدمات شهری مزایا و معایبی دارد اما نهایتا این مردم هستند که نقش اصلی را ایفا کرده و تعیین می کنند که به چه خدماتی از جنس خدمات الکترونیک در شرایط زمانی کنونی نیاز دارند یا خیر؟
گزارش از حسین زحمتکش، خبرنگار ایسنا
